İstanbul Gelişim Üniversitesi'nden Arş. Gör. Ayten Bengisu Cansever'in danışmanlığını yaptığı TÜBİTAK 2209-A projesi devam ediyor.
"Reklamlarda Değişen Toplumsal Cinsiyet Stereotip Söylemlerine Yönelik Bir İncelenme: Atasay Örneği"
Proje Özeti:
Bu çalışma, Türkiye'nin önde gelen mücevher markalarından biri olan Atasay'ın reklam kampanyaları aracılığıyla toplumsal cinsiyet stereotiplerinin nasıl evrildiğini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, Atasay'ın reklamlarının zaman içinde toplumsal cinsiyet stereotiplerine yönelik değişen bir yaklaşım benimsediğini varsaymaktadır. Markanın reklamlarının toplumsal cinsiyet rolleri ve ilişkileri konusunda olumlu bir evrime katkıda bulunmuş olabileceği varsayımı vardır. Bu bağlamda, çalışma Atasay'ın reklam filmlerinde ne tür söylemlerin mevcut olduğu ve bu söylemlerin toplumsal cinsiyet stereotiplerini nasıl yansıttığı sorusuna cevap aramayı amaçlamaktadır.
2007, 2017 ve 2023 tarihli reklamları analiz etmek için eleştirel söylem analizi (CDA) kullanılacaktır. CDA'nın seçilmesinin nedeni, reklamlardaki hem görünür hem de görünmez yapıların ötesine geçerek reklamların izleyiciye veya tüketicilere "fısıldadığını" ortaya çıkarma yeteneğidir. CDA, dili toplumsal bir uygulama olarak görür ve toplumsal eşitsizliklerin, ayrımcılığın, gücün ve hegemonyanın söylemsel yapılarda nasıl inşa edildiğini ve meşrulaştırıldığını eleştirel bir şekilde inceler.
Bu çalışma, Atasay'ın reklamlarında sunulan toplumsal cinsiyet kalıplarının zaman içindeki evrimini analiz etmeye odaklanacaktır. Özellikle 2007'deki ("Şu Kadarcık"), 2017'deki ("Tak Sana Yakışanı") ve 2023'teki ("Bir Atasay Ailesi") kampanyalar örnek olarak seçilecektir. Reklamlara YouTube üzerinden erişilecek ve analiz, toplumsal cinsiyet kalıplarının bu kampanyalarda nasıl sunulduğuna dair ayrıntılı ve eleştirel bir incelemeyi içerecektir.
Araştırma süreci, eleştirel söylem analizine vurgu yapılarak farklı dönemlerdeki reklamların kapsamlı bir şekilde incelenmesi ve karşılaştırılmasına odaklanarak yaklaşık 6 ay sürecektir. Bu, kampanyalar arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları belirlemeyi ve her zamanın hakim ideolojilerini yorumlamayı içerecektir. Bulgular tartışılacak ve bir rehber kitapta derlenecek, bu sürecin ek 4 ay sürmesi bekleniyor. Çalışmanın nesnelliğini sağlamak için, veri kategorizasyonu ve yorumlaması baş araştırmacı, bir akademik danışman ve katkıda bulunan iki araştırmacı tarafından gerçekleştirilecek ve analizi zenginleştirmek ve güvenilirliğini sağlamak için birden fazla bakış açısı sağlanacaktır.
Çalışma yalnızca Atasay'ın reklam kampanyalarına odaklanacak olsa da, tartışma ve sonuçlar bu marka ile sınırlı olacaktır. Bu, çalışmanın birincil sınırlamasıdır. Çalışma, cinsiyet ve reklamcılık üzerine güncel araştırmalara katkıda bulunacak ve reklam sektöründeki gelişen cinsiyet stereotiplerini ve söylemlerini daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Çalışmanın yaygın etkisi, reklam kampanyalarının cinsiyet rolleri ve söylemleri üzerindeki değişen etkisini anlamamıza yardımcı olacak bir rehberin oluşturulması yoluyla elde edilecektir.
